ESKİMİŞ VE ESKİMEYE BAŞLAMIŞ MESLEKLER

TÖRENSEL GELENEKLER     
Zenaatkârların meslekleriyle ilgili törensel geleneklerinin de fütüvvet kaynaklı olduğu saptanıyor. Bunlar "şed kuşanma", "şalvar giyme", "şerbet-tuzlu su içme", "feta ve zenaat yemini etme vb. geleneklerdi. Şed bağlama, kimi tarikatlerde, dervişlik mertebesine ulaşan müride şeyh tarafından beline yünden dokunmuş tarikat kuşağının törenle bağlanması olup bu gelenek zenaatkârlar için de geçerliydi. Bir zenaati öğrenmek için usta önünde diz çökene "şakird/çırak", giderek işi kavrayıp beceri kazanana "kalfa", zenaatin inceliklerini, kurallarını gereği gibi öğrenenlere de iş önlüğü yerine peştemal bağlanmasına şed kuşanma deniyordu. Bu meslek töreni genellikle iş kolunun arastasında, şayet arastanın dua kubbesi varsa onun altında, esnaf şeyhinin, kethüdanın, duacının, nakibin, yiğitbaşının, esnaf ihtiyarlarının üstad ve ustaların hazır bulunuşuyla gösterişsiz, yalın ve olagelen kurallara yenilikler katılmaksızın yapılıyor; ritüeller arasında dualar ve Kur'andan âyetler okunuyor, tören son duacının duasıyla bitiyordu.Gedik sisteminin sona ermesine, makine teknolojisi ile seri üretime geçilmesine, arasta ve eski çarşı düzenlerinin alt üst olmasına koşut olarak  19. Yüzyıl' da terk edilmeye başlayan şed (kimi yörelerde peştemal) kuşanma törenlerinin, örneğin İsklip gibi sayılı birkaç Anadolu kasabasında daha bir süre sürdürüldüğü; gençliğinde şed kuşanmış eski zenaatkârlardan da henüz hayatta olanların bulunabileceği söylenebilir.     1969'da yerel bir bayram vesilesiyle Amasra'nın tarihi "Sıra dükkânlar" denilen tarihi arastasında düzenlenen törende, çok önceki yıllarda çıraklık ve kalfalık süreçlerinden geçip ustalarından izin alarak çıkrıkçı-çekici dükkânı açan kimi ustalara, o tarihte hayatta olan ustalarca peştemal bağlanmış, uzun yıllar yapılmadığı halde uygulamada hiçbir aksaklık olmamıştı. Şu halde yasal ve hukuksal hiç bir kayda bağlı olmayan bu tören, Anadolu 'nun her köşesinde yapılıyordu ve usta sınıfına yükselmenin bir gereğiydi.