Sağlıklı yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan vitaminler yapı olarak organik bileşiklerdir. Vitamin latince yaşam anlamına gelen "vita” sözcüğünden isimlendirilmiştir. Vücudun yaşamsal fonksiyonlarını gerçekleştirmek için birçok vitamine ihtiyaç duyar. Eksikliğinde gözle görülür belirtiler oluşmaya başlar. Bazı vitaminlerin fazlalığında da ise toksik etkiler görülmektedir. Bu yüzden vitamin takviyeleri alırken dikkatli olunmalı ve bir hekime danışılması gerekir. Hayatın her alanında olduğu gibi vitaminler konusunda da dengeyi yakalamalıyız. Aşağıda ayrıntılarda göreceğiniz gibi dengeli beslenildiği zaman, vücut ihtiyacı olan vitaminleri tükettiği gıdalardan alacaktır.
Vitaminler yağda ve suda eriyenler olmak üzere iki gruba ayrılır.
A, D, E ve K vitaminleri yağda eriyen vitaminlerdir.
A vitamini; Enfeksiyonlara karşı korunmayı artırır. Büyüme, üreme, kemik ve diş gelişimi, görme için gereklidir. Cildin tırnakların ve saçların sağlıklı kalmasını etkilidir. Eksikliğinde kuru ve pürüzlü cilt, gece körlüğü ve körlük meydana gelir. Süt, tereyağı, beyaz peynir, ciğer, balık, yumurta, yeşil sebze, havuçta bulunur.
D vitamini; İnce bağırsaklardan kalsiyumun emilmesine yardımcı olarak, kemiklerdeki kalsiyum ve fosforu sağlar. Eksikliğinde Raşitizm, kemik erimesi ve kemik kırılması oluşur. Süt, tereyağı, peynir, yumurta sarısı, karaciğer, balık yağı, balıkta bulunur.
E vitamini; Hücrelerin ve vücut dokularının korunmasını sağlar, antioksidandır. Yaşlı kişilerde bağışıklık sistemini güçlendirir. Hücrelerin daha uzun yaşamasını ve yenilenmesini sağlar. Eksikliğinde vücudun bağışlık sistemi çökerek pek çok hastalığı davetiye çıkartır. Bitkisel yağlar, yeşil yapraklı sebzeler, buğday tohumunda bulunur.
K vitamini; Karaciğere gelen K vitamini burada üretilen bazı pıhtılaşma faktörlerinin yapımında rol alır. Kanın pıhtılaşmasını sağlar. Eksikliğinde pıhtılaşma sorunları yaşanır. K vitamini takviyesi yalnızca kanamalı hastalarda verilir. Yeşil yapraklı sebzelerde, özellikle ıspanak ve lahanada bulunur. Hemofili hastalarının bol bol ıspanak ve lahana yemesi gerekir.
B grubu ile C vitaminler suda eriyen vitaminidir.
B-1 vitamini; Kasların ve sinir sisteminin faaliyeti ve korunmasında için gereklidir. Eksikliğinde halsizlik, iştahsızlık, huzursuzluk, bellek zayıflığı ve dikkat azalması baş gösterir. Bira mayasında, tahıl, et, un, patateste bulunur.
B-2 vitamini; Dokuları ve görme duyusunu korur. Eksikliğinde cilt yarası, ağlama hissi, dilde kızarma, yanma hissi, tahriş, çatlaklar, gözlerde kaşıntı, yanma hissi, saçların dökülmesi, kilo kaybı, sindirim sorunları oluşabilir. Süt, yumurta, balık, et, tahıl, karaciğerde bulunur.
B-3 vitamini; Hücrelerin oksijeni kullanabilmeleri için gereklidir. Midede sindirimin temel taşları olan asitlerin üretimini ve metabolizmanın yenilenmesine yarar. .Eksikliğinde cüzzam, depresyon, iştahsızlık ortaya çıkar. Çeşitli etler, balıklar, karaciğer ve baklagillerde bulunur.
B5 vitamini; Organların ve dokuların hücrelerini besler. Eksikliğinde bağırsak rahatsızlıkları, baş ağrısı kan şekerinde düşme, ellerde titreme, kalp çarpıntısı oluşabilir. Doğada bol olduğu için eksikliğine çok fazla rastlanmaz. Yumurta sarısı, yeşil sebze, karaciğer, bira mayası ve kuru sebzelerde bulunur.
B6 vitamini; Hücreleri, deri yüzeyini ve sinir dokularını korur. Sinir sistemi ve hormonların çalışmasını düzenler. Eksikliğinde migren tipi baş ağrısı, kansızlık, ciltte kuruluk, görme problemleri, uyuşukluk, adale zayıflığı, kusma, kramplar ve sinir rahatsızlıkları oluşur. Tahıllar, yumurta, sebze, patates, balık ve ette bulunur.
B-12 vitamini; Alyuvar oluşmasını sağlar ayrıca besinlerle veya sigara gibi alışkanlıklarla vücuda giren siyanürü etkisiz hale getirir. Eksikliğinde anemi, dilde hassasiyet, şişme, kızarma, hayal görme, depresyon, adalelerde kasılmalar, sinir iltihaplarına bağlı olarak el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma şikayetleri oluşur. Karaciğer, yürek, böbrek, kırmızı et, tavuk, balık, süt, peynir, yumurtada bulunur.
C vitamini; Vücudumuz C vitaminini üretemez, besinlerle alınan vitamin ise 2 saat içeresinde kullanılır 4 saat sonunda kandan uzaklaştırılarak vücuttan atılır. Yaraların iyileşmesini, damarların sağlıklı olmalarını sağlar. Hücrelerin korunmasında, demirin absorbe edilmesinde, grip ve nezleden korunmaya yarar. Histamin yapımını azaltarak allerjik olayların şiddetini düşürür. Eksikliğinde mikroplu hastalıkların yaygınlaşması artar, diş eti kanamaları ve çekilmeleri oluşur. Yeşilbiber, maydanoz, brokoli, havuç, soğan, bezelye, siyah üzüm, narenciye (limon, portakal, greyfurt), çilek, domates, kivi, lahana, biber, kavun ve karpuzda bulunur. Sağlık içerisinde kalmanız dileklerimle…
