Türkiye, 14 Mayıs 2023 Pazar günü birlikte yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için sandığa gitmeye hazırlanıyor. 6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle yeni önlemler altında yürütülen seçimlere 10 gün kaldı.
Cumhurbaşkanlığı için 4 aday yarışacak
Bu seçimde, 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyeleri belirlenecek. Seçimde, pusuladaki sıralamaya göre, Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan, cumhurbaşkanı adayı olarak yarışacak. Milletvekili Genel Seçimi'ne ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek.
5 ittifak var
Bazı siyasi partiler, "Cumhur", "Millet", "Ata", "Emek ve Özgürlük" ve "Sosyalist Güç Birliği" ittifakları adı altında 5 ayrı ittifakla seçime girme kararı aldı. Bu kapsamda, AK Parti, MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi, "Cumhur İttifakı" adıyla seçime katılıyor. "Millet İttifakı"nı, CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Partisi) ile Demokrat Parti oluşturdu. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) ile Türkiye İşçi Partisi (TİP), "Emek ve Özgürlük İttifakı" adı altına seçime giriyor. Anayasa Mahkemesinde açılan kapatılması istemli davada süreç devam eden HDP de Yeşil Sol Parti listelerinden seçime katılıyor. Zafer Partisi ve Adalet Partisi, "Ata" ittifakı adı altında, Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Hareketi ve Sol Parti ise "Sosyalist Güç Birliği İttifakı" adı altında seçime giriyor.
Seçim yasakları bugün başlıyor
Öte yandan YSK'nın açıkladığı seçim takvimine göre bugün propaganda serbestliğinin ve bir kısım seçim yasaklarının başlangıcı olarak biliniyor. Kanuna göre, oy verme gününden önceki on gün içinde yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla, adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım yapılamayacak.
Anket yapılamayacak
Yurt dışında hiçbir şekilde kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlar yapılamayacak. Kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması gerekecek. Bu kurallara aykırılığın tespiti halinde, ilgisi itibariyle konu Cumhuriyet Başsavcılıkları, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne bildirilecek. Devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişilikleri, umumi menfaatlere hâdim cemiyetler ve Bankacılık Kanunu'na tabi teşekküllere ait kaynaklardan yapılan iş ve hizmetler dolayısıyla, (açılış ve temel atma dâhil) törenler tertiplenmesinin, nutuklar söylenmesinin, demeçler verilmesinin ve bunlar hakkında her türlü vasıtayla yayınlarda bulunulması yasaklanmıştır.
Seçim gezilerinde makam araçları kullanılmayacak
Bakanlarla, milletvekillerinin yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezilerini makam otomobilleri ve resmî hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamayacaklarına, bu maksatla yapacakları gezilerde, protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalar ile törenler yapılamayacak ve resmî ziyafet verilemeyecek.
Memurlar seçim gezilerine katılamayacak
Bakanlar, milletvekilleri ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere hiçbir memur katılamayacak.
Cumhurbaşkanı'nın karşılanması ve uğurlanmasında yasaklar uygulanmayacak
Millî Bayramlar, kurtuluş günleri, Cumhurbaşkanı'nın karşılanması ve uğurlanması ile yabancı devlet ve hükümet başkanlarının ve bakanların resmen ülkemizi ziyaretleri sebebiyle yapılacak karşılama, ağırlama ve uğurlama, adli yıl ile üniversitelerin, uluslararası toplantı ve fuarların açılış törenlerinde ve tabii afet hallerinde bu genelgede yer alan yasaklar uygulanmayacak
Seçim günü uygulanacak yasaklar
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs'ta yapılacak olan Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde uygulanacak olan yasakları açıkladı. 298 sayılı Kanun'un 79'uncu ve 80'inci maddesi kararı gereğince YSK tarafından açıklanan yasaklar şöyle:
-Seçim günü saat 06.00'dan gece 24.00'a kadar alkollü içki satışı yasak olacak.
-Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde kimse silah taşıyamayacak.
-Seçim günü kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak.
-Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek.
-Seçim günü saat 18.00'dan sonra düğünler yapılabilecek.
-YSK'nın kararlarına göre saat 18.00'a kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılması yasak olacak.
-Saat 18.00 ile 21.00 arasında ise YSK tarafından seçime ilişkin verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek.
-Saat 21.00'den sonra ise bütün yayınlar serbest olacak, YSK bu saati daha erkene alabilecek.
-Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması halinde aynı hükümler 28 Mayıs'ta da uygulanacak.
-Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400'ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek.