Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Konya Şubesi, önemli bir etkinliğe daha ev sahipliği yaptı.Zafer Karakuş'un düzenlediği ve D. Mehmet Doğan kütüphanesinde gerçekleşen konferansta Kayseri Erciyes Üniversitesi Din Sosyolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celalettin Çelik, "Şehri Yeniden Düşünmek" kitabı üzerinden şehir olgusuna farklı bir perspektif sundu.
Hızlı Şehirleşme Kimliğimizi Nasıl Etkiliyor?
Prof. Dr. Çelik, konuşmasında hızla değişen şehirlerin insan kimliği ve toplumsal yapı üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, "Çok hızlı değişen bir şehrin kişiliğimiz, kimliğimiz, varlığımız, her şeyden önce toplumsal varlığımız anlamında çok büyük dönüşümlerdi. Herhalde gelişmiş ülkeler hariç hiçbir toplumda bu kadar kısa bir süre içerisinde kuşak değişimi yaşayan ve bunu yaşatan şehirleşme olgusu yoktur. Biz çok hızlı değiştik” ifadelerini kullandı.
Edebiyat ve Düşünce Dünyasında Şehir Olgusu
Şehir meselesinin Türk edebiyatı ve düşünce dünyasındaki yerinin önemine değinen Çelik, "Bizim bütün yazarlarımızın bir şehir meselesi vardı. Bunu Necip Fazıl'dan tutun İsmet Özel'e, Sezai Karakoç'tan tutun Rasim Özdenören'e... Hepsinin kentle bir hesabı var. Kentin, şehrin kendi düşünce dünyalarında ve ideolojik tasavvurlarında bir karşılığı var” dedi.
Şehir ve Din İlişkisine Disiplinlerarası Yaklaşım
Prof. Dr. Çelik, şehirleşme ile din ilişkisi üzerine yaptığı çalışmalardan da bahsetti. "Alanım din sosyolojisi olduğu için şehir ve din ilişkilerine odaklandım. Yazılarımın bir kısmını ‘Kent Dindarlığından Şehir Dindarlığına' adlı kitapta topladım. Sonrasında ‘Bir Şehrin Halleri' kitabında daha çok kültürel ve sosyolojik yazıları bir araya getirdik. En son olarak da Çizgi Kitabevi'nden ‘Şehri Yeniden Düşünmek' kitabı yayımlandı.”
Kayseri'de Başlayan Akademik Yolculuk: Şehir Akademisi
Çelik, Kayseri'de şehir üzerine düşünce üretmek amacıyla başlattıkları çalışmaları da aktardı: "Kayseri'de şehri kendisine dert edinen bir yolculuğumuz başlamıştı. Rahmetli Akif Emre ve arkadaşlarımızla birlikte Kayseri'de BİSAM (Büyükşehir Stratejik Araştırmalar Merkezi) kurduk. Bünyesinde Şehir Akademisi faaliyet gösterdi. Çünkü resmi akademide şehirle ilgili çok fazla bütüncül çalışma yapılmıyordu. Biz şehir üzerine yazan insanlarla bir araya gelip bir şeyler yapma ihtiyacını hissettik.”
Düşünen Şehir ve Şehir Kültürü Dergileri
Bu çalışmalardan çıkan iki önemli derginin hâlâ yayın hayatına devam ettiğini belirten Çelik, "Düşünen Şehir ve Şehir Kültürü adlı iki dergi çıkarmaya karar verdik. Halen bu dergiler çıkıyor. Kayseri'nin sınırlarını aşan, şehirle ilgili Türkiye'de ihtisaslaşmış dergiler oldular. Gerçekten okuyan, gören ve bu alanda muhatap olanlar bu dergilerin bir ivme yarattığını söylüyorlar.”
"Mimar Olsaydım Şehre Daha Kalıcı Katkılar Yapmak İsterdim”
Şehre bakışının mimari yönlerini de vurgulayan Çelik, "Mimar olsaydım şehirle ilgili daha kalıcı şeyler yapmayı isterdim. Çünkü şehre her bakışımda şehrin yapısal yönüyle ilgili birtakım değişimlerin daha anlamlı ve daha kalıcı olduğuna inanıyorum. Mimarların dokunuşu daha maddi, daha somut, daha göze görünen şeylerdir” ifadeleriyle mimarinin şehirdeki etkisine dikkat çekti.
Muhafazakârlar ve Şehir: Geçmişe Özlem
Şehir literatüründeki farklı yaklaşımlara değinen Prof. Dr. Çelik, muhafazakâr kesimin şehirle ilişkisinde geçmişe dönük bir nostalji eğilimi olduğunu belirtti. "Bizim muhafazakârlar olarak şehirle ilişkimizde nostaljik bakma eğilimi var. Bu belki bize şehir literatüründe referans olan düşünürlerin bıraktığı bir miras. Kim dediğimizde, özlem geçmişe özlem.”
"Şehir Bir Hayat Tarzıdır”
Konuşmasında "Şehir bir hayat tarzıdır” mottosuna da yer veren Çelik, şehir yaşamının getirdiği anonimleşme ve bireyselleşme gibi konulara değindi. Modern kent yaşamının sosyolojik etkileri ve şehir kimliğinin küreselleşme çağında korunmasının önemine vurgu yaptı.
Konferans İlgiyle Takip Edildi
Konferans, katılımcıların sorularıyla interaktif bir şekilde devam etti. Şehir, kimlik, kültür ve modernleşme eksenindeki sorulara cevap veren Prof. Dr. Celalettin Çelik ve düzenleyen Zafer Karakuş'a program sonunda TYB Konya Şube Başkanı Ahmet Köseoğlu, Prof. Dr. Ahmet Çaycı ve Çevre Bakanlığı Kentsel Dönüşüm Genel Müdür Yardımcısı Nurullah Osmanlı tarafından katılım beratı ve TYB Konya Şubesi Yayınları takdim edildi.
(Sibel Elmas)
