Birçok malik, sürece aceleyle giriyor. Yıkım kararı alınıyor, yükleniciyle anlaşma sağlanıyor, ardından da paylaşımla ilgili sorunlar başlıyor. İşte bu noktada, dönüşüm sürecinin daha başında yapılması gereken değerleme çalışmasının eksikliği kendini hissettiriyor. Çünkü hangi daire ne kadar eder, kimin payı ne kadardır, kim ne almalıdır gibi sorular, ancak profesyonel bir değerleme çalışmasıyla yanıtlanabilir.
Yıkımdan Önce Bilinmesi Gereken En Kritik Bilgi Evinizin Gerçek Değeri
Kentsel dönüşüm sürecinde birçok malik ilk olarak şu soruyu soruyor: Hangi müteahhitle anlaşmalıyız, bize kaç metrekare düşer, yeni dairemiz kaçıncı katta olur? Oysa bu sorulara doğru yanıt verebilmek için öncelikle çok daha temel bir bilgiye ihtiyaç vardır: Mevcut taşınmazınızın gerçek piyasa değeri nedir?
Bir binadaki her daire aynı büyüklükte olmayabilir. Aynı büyüklükte olsa bile cephe, kat, manzara ve fiziki durum gibi faktörler sebebiyle değerleri farklı olabilir. Bu da anlaşma yapılırken dağılımın adil olmasını doğrudan etkiler. Değer farkları doğru hesaplanmazsa, bazı malikler daha düşük değerli daireleri alırken, bazıları istemeden avantajlı konuma geçebilir. Sonuç ise çoğu zaman anlaşmazlık, şikayet ve sürecin tıkanması olur.
Yıkım kararı verilmeden önce yapılacak profesyonel bir değerleme, tüm bu riskleri ortadan kaldırır. Hak sahiplerinin her biri, taşınmazlarının objektif değerini bilir ve bu değere göre masaya oturur. Böylece hem yüklenici firma hem de malikler süreci daha güvenli ve sağlıklı biçimde yürütür.
Emsal Dağılımında Yaşanan Sorunların Temelinde Ne Var
Kentsel dönüşümde hak sahipleri arasında en çok tartışma yaratan konuların başında yeni yapılacak binadaki daire dağılımı gelir. Kat sayısı artabilir, yeni yapının mimarisi değişebilir ya da daireler farklı metrekarelerde planlanabilir. Bu durum, "Kime hangi daire düşecek?” sorusunu beraberinde getirir. Yanıt ise çoğu zaman objektif değerlendirmelere değil, tahminlere ya da yüklenici tekliflerine dayalı olur.
Eğer mevcut yapıdaki bağımsız bölümlerin gerçek değeri başlangıçta belirlenmemişse, yeni projede kimin ne alacağı konusunda adil bir paylaşım yapmak neredeyse imkansız hale gelir. Özellikle binada farklı yönlere bakan, farklı katlarda yer alan ya da fiziki olarak yıpranmış daireler varsa, eşit metrekare paylaşımı büyük mağduriyetlere yol açabilir.
Bu durum yalnızca bireysel sorunlara değil, sürecin tamamen durmasına da neden olabilir. Taraflar arasında dava süreçleri başlayabilir, dönüşüm ertelenebilir ya da yüklenici firma projeden çekilebilir. Oysa sürecin başında yapılacak teknik ve tarafsız bir değerleme çalışması bu sorunların çoğunu daha doğmadan çözüme kavuşturabilir.
Tarafsız Değerleme Olmadan Adil Paylaşım Mümkün Değil
Kentsel dönüşüm sürecinin sağlıklı ilerlemesi için her bir hak sahibinin taşınmazının gerçek değerine göre sürece katılması gerekir. Ancak bu değerler, çoğu zaman taraflar arasında subjektif değerlendirmelerle belirlenmeye çalışılır. Bir malik kendi dairesini daha değerli görürken, bir diğeri aynı daireyi daha düşük değer biçebilir. Bu durum, özellikle kat karşılığı sözleşmelerde ve ortaklı mülklerde ciddi anlaşmazlıklara neden olur.
Tarafsız bir değerleme çalışması, bu tür sorunların önüne geçmek için en etkili çözümdür. Profesyonel değerleme uzmanları, yapıdaki her bir bağımsız bölümün fiziksel özelliklerini, konumunu, kullanım durumunu ve piyasa karşılığını teknik kriterlere göre analiz eder. Hazırlanan rapor, hem hak sahipleri hem de yüklenici firma için objektif bir referans haline gelir.
Bu yaklaşım sadece paylaşımın adil olmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda sürecin şeffaf ve güvenilir bir zeminde ilerlemesini sağlar. Hukuki açıdan da güçlü bir dayanak oluşturan bu raporlar, olası itirazların ve anlaşmazlıkların önüne geçerek dönüşümün kesintisiz şekilde ilerlemesine katkı sunar.
Denge Değerleme ile Sürece Sağlam Bir Zemin Hazırlayın
Kentsel dönüşüm, hem bireyler hem de toplum için uzun vadeli etkiler doğuran kritik bir süreçtir. Bu süreci doğru yönetmenin ilk adımı ise bilgiye dayalı hareket etmektir. Evinizin, binanızın ya da arsanızın gerçek piyasa değerini bilmeden atılacak her adım, ileride telafisi güç sorunlara yol açabilir.
Bu noktada, sürecin başında yapılacak profesyonel bir değerleme çalışması, hem hak kayıplarının önüne geçer hem de taraflar arasında güvene dayalı bir iletişim zemini oluşturur. Teknik yeterliliği, sektörel tecrübesi ve yasal yetkinliği olan bir kurumla çalışmak ise bu süreci daha da güçlendirir.
Denge Değerleme, kentsel dönüşüm süreçlerine özel geliştirdiği hizmetlerle bu noktada devreye girer. SPK ve BDDK lisanslarına sahip uzman kadrosu, Türkiye genelinde binlerce projede edindiği deneyimle her türlü taşınmaz için adil, şeffaf ve tarafsız raporlar sunar. Denge Değerleme'nin kentsel dönüşüm hizmetleri ile siz de sürecin başından itibaren doğru bilgiyle ilerleyebilir, geleceğe güvenle adım atabilirsiniz.
Kaynak: Bülten
