E-gazete
Türkiye İstatistik Kurumunun "İstatistiklerle Aile 2024" bülteni yayımlandı.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de 2008'de 4 olan ortalama hane halkı büyüklüğü azalış gösterdi ve 2024'te 3,11 kişiye düştü.
İllere göre incelendiğinde, 2024'te ortalama hane halkı büyüklüğü en yüksek il 4,85 kişiyle Şırnak oldu. Bu ili, 4,63 kişiyle Şanlıurfa ve 4,5 kişiyle Batman izledi.
Ortalama hane halkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller ise 2,53'şer kişiyle Giresun ve Çanakkale olarak hesaplandı. Bu illeri, 2,55 kişiyle Tunceli ve 2,59 kişiyle Eskişehir takip etti.
ADNKS sonuçlarına göre, 2016'da yüzde 14,9 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hane halklarının oranının 2024'te yüzde 20'ye yükseldiği görüldü.
Tek çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hane halklarının oranı 2016'da yüzde 66,4 iken 2024'te yüzde 63,5'e geriledi. Diğer yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halklarının oranı aynı dönemde yüzde 16,3'ten yüzde 13,3'e düştü.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının oranı 2016'da yüzde 2,4 iken, 2024'te yüzde 3,2'ye yükseldi.
En yüksek tek kişilik hane halkı oranı Gümüşhane'de
İllere göre hane halkı tipleri incelendiğinde, geçen yıl tek kişilik hane halklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 31,7 ile Gümüşhane oldu. Bu ili yüzde 29,8 ile Tunceli ve yüzde 29,7 ile Giresun izledi.
Tek kişilik hane halklarının oranının en düşük olduğu il ise yüzde 11,1 ile Batman olarak kayıtlara geçti. Bu ili yüzde 11,9 ile Van ve yüzde 12,3 ile Diyarbakır takip etti.
Aynı dönemde tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 71,4 ile Gaziantep oldu. Bu ilin ardından yüzde 70,8 ile Şanlıurfa ve yüzde 70,7 ile Diyarbakır geldi. Tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının oranının en düşük çıktığı il ise yüzde 50,5 ile Tunceli olarak saptandı. Bu ili yüzde 51,9 ile Gümüşhane ve yüzde 54,1 ile Artvin izledi.
Hane halklarının yüzde 10,9'u tek ebeveyn ve çocuklu
Türkiye'de 2024'te toplam hane halklarının yüzde 10,9'unu tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan aileler oluşturdu. Toplam hane halklarının yüzde 2,6'sını baba ve çocuklar, yüzde 8,4'ünü ise anne ve çocukların bulunduğu ailelerin oluşturduğu belirlendi.
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il, geçen yıl yüzde 13,5 ile Bingöl olarak kayıtlara geçti. Bu ili, yüzde 13,4 ile Elazığ ve yüzde 13,1 ile Adana izledi. Bu oranın en düşük olduğu iller ise yüzde 8 ile Ardahan, yüzde 8,5 ile Yozgat ve yüzde 8,6'şarla Burdur, Kars ve Bitlis olarak tespit edildi.
Toplam hane halkları içinde anne ve çocuklardan oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu iller, yüzde 10,6 ile Bingöl, yüzde 10,3 ile Elazığ ve yüzde 10,1 ile Adana, bu oranın en düşük olduğu iller ise yüzde 5,4 ile Ardahan, yüzde 6,3'er ile Yozgat ve Burdur oldu.
Baba ve çocuklardan oluşan hane halkları oranının en yüksek olduğu iller yüzde 3,9 ile Kilis, yüzde 3,7 ile Malatya, yüzde 3,3 ile Hatay olarak belirlenirken, bu oranın en düşük olduğu iller yüzde 2'şer ile Nevşehir ve Sinop, yüzde 2,1'er ile Şırnak, Erzurum ve Bitlis olarak kayıtlara geçti.
Geniş aileler en çok Hakkari'de
Geniş aileden oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il, 2024'te yüzde 20,3 ile Hakkari oldu. Hakkari'yi yüzde 18,7 ile Batman, yüzde 17,9 ile Bartın izledi. Bu oranın en düşük olduğu il ise yüzde 9,2 ile Eskişehir olarak belirlendi. Bu ili yüzde 10,1'er ile Ankara ve Çanakkale takip etti.
ADNKS sonuçlarına göre, geçen yıl toplam hane halkı sayısı 26 milyon 599 bin 261 olurken, bunların yüzde 42,8'inde 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu görüldü.
0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hane halkı oranının en yüksek olduğu il yüzde 68,5 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu il ise yüzde 28,2 ile Tunceli olarak kayıtlara geçti.
Hanelerin yüzde 19'unda 0-17 yaş grubunda bir çocuk, yüzde 14,6'sında iki çocuk, yüzde 6'sında üç çocuk, yüzde 2'sinde 4 çocuk, yüzde 1,1'inde ise 5 ve daha fazla çocuk bulunduğu belirlendi.
1 milyon 750 bin 900 yaşlı tek başına yaşıyor
Türkiye'de hanelerin 6 milyon 726 bin 583'ünde yaşlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha yukarı yaşta en az bir fert bulunduğu, hanelerin yüzde 25,3'ünde en az bir yaşlı fert yaşadığı tespit edildi.
Bu hanelerin 1 milyon 750 bin 900'ünü tek başına yaşayan yaşlı fertler oluşturdu.
Söz konusu yılda, 25-29 yaş grubunda ve hiç evlenmemiş 3 milyon 374 bin 686 kişiden 2 milyon 450 bin 869'unun anne ve/veya babasıyla yaşadığı görüldü.
Bu gruptaki kişilerin oranı yüzde 72,6 olarak hesaplandı. Bu oranın yüzde 44,8'ini erkekler, yüzde 27,9'unu kadınlar oluşturdu.