E-gazete
Kuzeyde Karadeniz'e açılan kıyıları, iç kesimlerde yükselen dağları ve vadileri, yüzyılları aşan eserleriyle Kastamonu, Türkiye'de saklı hazinelerin en zenginlerinden biri. İl Sinop, Çorum, Çankırı, Karabük ve Bartın'la komşu, 31 Aralık 2024 itibarıyla da 381.991 nüfusa sahip. Bu çerçeve, kenti hem bir kültür duraklarına hem de doğa kaçamaklarına uygun, çok katmanlı bir gezi sahnesine dönüştürüyor.
Kastamonu, adını yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir coğrafyada taşıyor. Şehir merkezine hâkim kayalık tepe üzerindeki Kastamonu Kalesi, çekirdeğini Bizans döneminde almış sonraki yüzyıllarda Candaroğulları ve Osmanlı müdahaleleriyle bugünkü siluetine kavuşmuş. Kente gelenlerin, hem panoramayı hem de tarih katmanlarını tek bakışta okumak için ilk uğradığı yerlerden biri oluşu tesadüf değil.
Şehir dokusunu belirleyen yapılardan Nasrullah Kadı Külliyesi (1506), cami–şadırvan–köprü ve medreseden oluşan bütünlüğüyle öne çıkıyor. II. Bayezid devrinde inşa edilen cami, sonraki restorasyonlarla genişletilmiş bugün de meydanı ve köprüsüyle Kastamonu'nun en canlı buluşma noktalarından biri. Külliyenin tarihine dair ayrıntılar, yerinde gezerken hissedilen o "süregelen şehir” duygusunu belgeler nitelikte.
Batı Karadeniz'in en dramatik manzaralarından bazıları Kastamonu sınırlarında. Valla Kanyonu, Pınarbaşı ilçesi Muratbaşı Köyü civarında, Küre Dağları Millî Parkı içinde uzanıyor. Bölgede Muratbaşı ve Kerte seyir terasları sayesinde, bin metrelere yaklaşan duvarların oluşturduğu görkemi güvenli noktalardan izlemek mümkün. Horma Kanyonu'ndan yapılan yürüyüş ise ahşap platformla Ilıca Şelalesi'ne bağlanıyor 12 kilometre ötede, vadinin sesiyle birlikte büyüyen bir rota. Karadeniz kıyısındaki Gideros Koyu ise Cide'de, kendine özgü doğal liman formu ve tarihsel göndermeleriyle "denizde sakinlik” arayanların gözdesi.
Kastamonu mutfağı, "coğrafi işaretli ürünler” bakımından Türkiye'nin en zenginlerinden. Listenin yıldızlarından Taşköprü Sarımsağı ve "kuzunun kuyu ateşinde ağır ağır pişirilmesi” tekniğiyle öne çıkan Taşköprü Kuyu Kebabı damak hafızasına kazınan lezzetler sunuyor. Daday Etli Ekmeği taş fırında nar gibi kızarırken, Devrekani Hindi Banduması yufka, hindi suyu ve cevizle kat kat bir şölen kuruyor. Tatlı-çıtır dokusuyla Kastamonu Çekme Helvası, yöresel tarhanalara yeni bir yorum getiren Cide Tarhanası, siyez buğdayının kadim mirası ve Ecevit Çorbası gibi yöresel tatlar da sofrayı tamamlıyor. Coğrafi işaret tescilleri ve resmi kayıtlar, bu çeşitliliğin yalnızca anlatıdan ibaret olmadığını gösteriyor.
Kentin en bilinen etkinliklerinden Uluslararası Taşköprü Kültür ve Sarımsak Festivali, her yaz binlerce ziyaretçiyi buluşturuyor. Konserlerden halk oyunlarına, "en iyi sarımsak yetiştiricisi” yarışmalarından yerel üretici standlarına kadar uzanan program hem sarımsağın tanıtımına hem de Kastamonu'nun kültürel belleğine canlı bir sahne açıyor. 2025'te 35'incisi düzenlenen festival, yerel takvimin vazgeçilmezleri arasında.
Kastamonu ile Çankırı arasında uzanan Ilgaz Dağı Millî Parkı, 1976'dan beri koruma altında. Kışın kayak ve kar yürüyüşleri, bahar ve yaz aylarında trekking–kamp olanaklarıyla yıl boyu ziyaretçi çekiyor. Parkın önemli bir bölümü Kastamonu il sınırlarında bu da kent merkezini, doğa aktiviteleri için erişimi kolay bir üs hâline getiriyor.
Kentin yakın çevresindeki Kasaba Köyü Mahmut Bey Camii, çivi ve çimento kullanılmadan inşa edilen ahşap mimarisiyle dünya çapında tanınıyor Anadolu'nun Ortaçağ ahşap direkli camileriyle birlikte 2023'te UNESCO Dünya Mirası listesine girdi. Şehir merkezindeki etnografya ve arkeoloji müzeleri ise bu mirası bağlama oturtmak için ideal duraklar.
Kastamonu, ulaşım ve konaklama açısından "yavaş yolculuk” kültürünü destekleyen bir yer. Doğa rotalarında (özellikle kanyon–seyir terası yürüyüşlerinde) süre ve zorluk seviyesini önden kontrol edin yerel rehberlik hizmetlerini göz ardı etmeyin. Rota paylaşırken kişisel verilerin görünürlüğüne (ör. ip adresim gibi detaylara) dikkat etmek de dijital güvenlik açısından iyi bir alışkanlık olur.
Çünkü burada, tek bir seyahatte üç ayrı deneyim mümkün:
Kısacası Kastamonu, hem "fotoğrafı güzel çıkan” hem de içi dolu bir rota. Karadeniz'in dalga sesini, yayla rüzgârını ve taş fırın kokusunu aynı günün içine sığdırmak isteyenlere, fazlasıyla cömert davranıyor.
Yazıdaki bilgilerin bir bölümü Kastamonu Haberleri sitesinden alınmıştır.