Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ankara Ticaret Odasının (ATO) 29. Dönem 11. Olağan Meclis Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, son 4 yılda meydana gelen salgın, savaş ve iklim krizi gibi kaotik gelişmelerin dünya ekonomisini altüst ettiğini söyledi.
Dünya ticaretindeki daralmanın keskin olduğunu vurgulayan Bolat, Türkiye'nin de bu gelişmelerden şiddetli bir şekilde etkilendiğini ancak özel sektörünün, güçlü ve dinamik yapısı, hükümetin Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın yol açtığı ekonomik sıkıntıları çok iyi yönetmesiyle büyümeye devam ettiğini belirtti.
Bolat, Orta Vadeli Program'da (OVP) büyüme hedefini yüzde 4,5 olarak belirlediklerini anımsatarak, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütünün (OECD) Türkiye için büyüme tahmini yüzde 2,5'ten yüzde 4,3'e revize ettiğini dile getirdi.
"İşsizlik, istihdam cephesinde şu ana kadar iyiyiz"
Türkiye'nin dünyanın önemli aktörlerinden biri haline geldiğine işaret eden Bolat, "İşsizlik, istihdam cephesinde şu ana kadar iyiyiz, işsizlik oranımız yüzde 10'un altında ve temmuzda yüzde 9,4 olarak gerçekleşti. Yüksek oranda büyümemizle son 20 yılda 12,5 milyon insanımıza istihdam sağladık, 19 milyondan 31 milyona çıktı. Eğer şu son 4 yılda yaşanılan dünyadaki kaotik gelişmeler olmasaydı daha farklı rakamları ve gelişmeleri sizlerle paylaşacaktık." diye konuştu.
"İhracatımızı 7,5 kat artışla 20 yılda 36 milyar dolardan 254 milyar dolara yükselttik"
Bolat, kamu borçlanması noktasında Avrupa'nın ortalaması yüzde 90'lardayken Türkiye'nin kamu borcunun milli geliri oranının yüzde 31,7 olduğuna dikkati çekti.
Bakanlık olarak sorumlu oldukları ihracat cephesinde de iyi bir performans gösterdiklerini söyleyen Bolat, "İhracatımızı 7,5 kat artışla 20 yılda 36 milyar dolardan 254 milyar dolara yükselttik. Bu yıl hedefimiz başlangıçta 265 milyar dolardı ama ağır ve yıkıcı deprem felaketi geçirdik. Sadece 7 ayda deprem nedeniyle ihracatımızdaki kaybımız 5,2 milyar dolar oldu. Yıl sonuna kadar bu 8 milyar dolar bir kaybı bulacak. Ayrıca da dünyada küresel ticaret daralıyor, büyük bir durgunluk var. Buna rağmen şu ana kadar geçen yılla başa baş seviyeyi korumayı başardık. Dünya ihracat fiyatları gerilediği halde temmuz ve ağustos aylarında tarihin en yüksek temmuz ve ağustos ihracat rakamlarını açıklamayı başardık." değerlendirmesinde bulundu.
"Dünya ihracatından alınan payı 2028'de yüzde 1,20'ye çıkaracağız"
Dünya ihracatından alınan payın önemine işaret eden Bolat, "2001'de 0,5 olan payı bu sene yüzde 1,04'e yükselttik. Mal ihracatında 2028'de bunu yüzde 1,20'ye çıkarmayı hedefliyoruz. Türkiye 1973'te yılda 1 milyar dolar ihracat yapabiliyordu. 1987'de ayda 1 milyar dolar ihracat yapabiliyordu. Artık günümüzde günde 1 milyar dolar ihracat yapabiliyoruz. Dünkü ihracatımız 946 milyon dolar, çok sevindirici, bunu yükselteceğiz. Günlük 1,5-2 milyar doları da göreceğimiz günler olacaktır." dedi.
Bolat, Ankara'nın 2022'de 12 milyar doların üzerinde ihracat yaptığını, dış satımın bu yılın 8 ayında 8,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyledi. Ankara'nın ihracatta 4. sırada yer aldığını, savunma sanayi alanında "Türkiye'nin kalesi" durumunda olduğunu dile getiren Bolat, "İmalat, makine, savunma sanayi alanlarında büyük başarı sağladı ve ihracat şehri haline geldi." ifadesini kullandı.
"Gelecek yılı hedefimiz yüzde 33 civarında enflasyonla tamamlamak"
Bakan Bolat, gelecek yılın ortalarından itibaren enflasyonun düşüşe geçmesini sağlamayı hedeflediklerini belirterek, "Gelecek yılı hedefimiz yüzde 33 civarında enflasyonla tamamlamak. Bunun yanında yatırım, üretim, istihdam ve ihracat hedeflerimizin gelişmesinden asla vazgeçmedik. Enflasyonla mücadelenin yanında deprem bölgelerinin ihyası ve inşası en önemli hedeflerimiz." diye konuştu.
İhracatçıya destek
Dünya Ticaret Örgütünün kurallarına uyumlu bir şekilde ihracat pazarlarını artırmak için çalıştıklarını vurgulayan Bolat, şöyle devam etti:
"Önümüzdeki yıl bakanlığımızın bütçesi de ihracat desteklerimizle iki katından fazla artırılıyor. Biz bakanlık olarak sizlerin yanındayız. 7/24 ihracat konusunda, gümrükler konusundaki sıkıntıları bizlere ilettiğinizde anında çözüm için yanınızdayız. Finansman konusunda İhracatı Geliştirme AŞ, ihracat kredisi için kefalet veriyor. Bunun yanında da Eximbank kaynaklarını yüzde 40 artırdık, 70 milyar liralık bir kredi finansmanı ortaya çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığımız ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankamız ihracat için finansman noktasında bütün azami desteği sağlıyor. Temmuz ve eylülde iki kademede günlük ihracat reeskont kredilerini 10 katı artırarak günlük 100 milyon doların üzerinde bir limiti tahsis ettiler."
Dampingli ürünlerin Türkiye pazarında üreticilere zarar vermesine müsaade etmeyeceklerini söyleyen Bolat, ticaret diplomasisi alanında çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Bolat, İstanbul'da ekimde Türkiye Afrika Ticaret Forumu düzenleyeceklerini dile getirerek, ATO üyelerini foruma davet etti.
Fahiş fiyat ve stokçulukla mücadele
COVID-19 salgın süreciyle başlayan haksız ticari uygulamalar ve fahiş fiyat uygulamalarıyla mücadele ettiklerini belirten Bolat, fahiş fiyat artışı, stokçuluk ve haksız ticari uygulamalara karşı hukuki düzenlemeler yaptıklarını söyledi.
Bolat, şunları kaydetti:
"Denetimler ve gerekli müeyyideleri kararlılıkla uyguluyoruz. Otomotiv piyasasında aldığımız tedbirlerle tedarik zincirinde başlayan süreçteki sıkıntılar büyük ölçüde sona erdirildi. Diğer sektörlerde, emlak piyasasında da işbirliği yapıyoruz ve sektördeki çürük elmaları ayıklama gayreti içindeyiz. Bu konuda kanunların bizlere verdiği yetkileri en hızlı ve titiz bir şekilde kullanıyoruz ve bundan çekinmeyeceğiz. Amacımız, ticaret düzgün ve dürüst bir şekilde yapılsın, alıcının da tüketicinin de satıcının da kazanacağı makul fiyatlarda ve istikrarlı bir iç piyasa ortamını, rekabetçi bir ortamı sağlamak.
İnternette ilan sitelerinde fiyat şişirme manipülasyonları birçok sektörde can yakıyor. Bu ilanlar konusunda yönetmelikler çıkardık, bu ilanlarla alakalı ağır cezai müeyyideler uygulayacağımız yönetmelik değişikliği yaptık. Bunların etkisini görmeye başladık. Otomotiv piyasasında ikinci elde yüzde 10-15'e varan düşüşler var. Birinci elde artık stoklar ortaya çıkarılmak zorunda kalındı. Emlak sektöründe de uzun bir süredir fiyatlarda aşırı bir şişme yok. Diğer gıda ve marketlerle alakalı da yoğun denetimlerimizi yapıyoruz.
Türkiye'miz altyapısı, üstyapısıyla modern dünyanın en yeni ülkelerinden biri konumunda. Sanayisi, tarımı, hizmetleri, eğitim ve sağlık alanındaki reformlarıyla enerji ve savunma sanayindeki başarılarıyla, lojistikte, taşımacılıkta büyük aşamalar kaydetti. Bölgemizde lider ve dünya arenasında dikkate alınan saygın bir ülke konumuna ulaştık. Dünyanın güçlü, sözü dinlenen oyuncusu olmak konusunda kararlıyız. Milletimizden aldığımız güçle çalışmalarımıza var gücümüzle devam edeceğiz."
