Prof. Dr. Hamit Ayberk, büyükşehirlerde böcek popülasyonlarındaki artışın, iklim değişikliği, kentleşme, çevresel faktörler ve su kaynaklarının yönetimindeki yetersizlikler gibi birçok etkenin birleşimiyle meydana geldiğini açıkladı. Ayberk, bu durumun çevreyle ilgili, ekonomik ve halk sağlığı açısından ciddi sonuçlar doğurabileceğini vurguladı.
Sıcaklıklar böcek üremelerini hızlandırıyor
Büyükşehirlerde binalar, yollar ve diğer yapılar güneş enerjisini emerek çevrelerine göre daha yüksek sıcaklıklara ulaşır. Bu "ısı adası" etkisi, şehir içindeki sıcaklıkların kırsal alanlardan birkaç derece daha yüksek olmasına neden olur. Sıcaklık artışı, böceklerin metabolik hızlarını artırarak daha hızlı üremelerine olanak tanır. Örneğin, sivrisinekler sıcak ortamlarda daha hızlı ürer ve geniş popülasyonlara ulaşır. Türkiye'de küresel iklim değişikliği, böcekler ve diğer ekosistemler üzerinde önemli etkiler yaratmaktadır.
Ayberk, yaşanan iklim değişikliğinin böceklerin yaşam döngüleri, popülasyon dinamikleri, dağılım alanları ve ekolojik ilişkileri üzerinde doğrudan veya dolaylı etkiler yaratacağını belirtti. Türkiye'deki sıcaklık artışlarının, böceklerin yaşam döngülerini hızlandırabileceğini ifade eden Ayberk, "Daha sıcak iklimler bazı böcek türlerinin daha hızlı üremesine ve popülasyonlarının artmasına yol açabilir. Örneğin, tarım ürünlerine zarar veren zararlı böcek türleri daha sık ürer ve yayılır” dedi.
Birçok böcek türünü etkiliyor! Büyükşehirlere akın ediyorlar
Prof. Dr. Ayberk, bazı böcek türlerinin artan sıcaklıklar nedeniyle daha kuzeye veya daha yüksek rakımlara doğru yayılabileceğini, bu durumun Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yeni böcek türlerinin ortaya çıkmasına neden olabileceğini söyledi. Ayrıca, iklim değişikliğinin arılar, kelebekler gibi polinatör böceklerin davranışlarını ve popülasyonlarını olumsuz yönde etkilediğini belirtti. Bu durum, tarım ve doğal ekosistemlerde tozlaşma süreçlerinde aksamalara yol açabilir.
Artan çöp hacmi ve gıda atıkları böceklerin üremesine olanak sağlıyor
Ayberk, büyükşehirlerde artan nüfusla birlikte gıda atıkları ve organik çöp miktarlarının arttığını, bunun da sinekler, hamam böcekleri ve kemirgenler gibi böcekler için cazip bir besin kaynağı oluşturduğunu söyledi. Çöp kutularının düzenli olarak boşaltılmadığı, atıkların açıkta bırakıldığı bölgelerde böcek popülasyonlarının hızla arttığını kaydetti.
Yeşil alanlar böcek artışını dengeliyor
Prof. Dr. Ayberk, böcek popülasyonlarını kontrol eden doğal dengeyi koruyarak, doğal yaşam alanı sağlayan yeşil alanların korunmasının önemine dikkat çekti. Yeşil alanların böceklerle beslenen kuşlar ve yarasalar için yaşam alanları sunduğunu belirten Ayberk, kentsel tarım projeleri, yeşil çatılar ve dikey bahçeler gibi uygulamaların teşvik edilmesinin böcek popülasyonlarının doğal yollarla kontrol edilmesine katkı sağlayacağını ifade etti.
Ayrıca, durgun su birikintilerini önlemek için etkin drenaj sistemlerinin kurulması ve eski kanalizasyon sistemlerinin modernize edilmesi gerektiğini vurguladı. Ayberk, halkın bilinçlendirilmesinin ve çevre bilincinin artırılmasının da böcek popülasyonlarıyla mücadelede önemli bir rol oynadığını belirtti.
Kaynak: Haber Merkezi
