Toplantıya; Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi, Türkiye Çevre Ajansı Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, Erzurum Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Çakmak, ETSO Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Saim Özakalın, Türkiye Perakendeciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Düzgün, Pasinler Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Aydın Taşbaşı, Oltu ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Baki Karaca ilçe oda-borsa başkanları, STK temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
"Sorumluluk sadece perakendecilere yüklenmemeli"
Toplantının açılış konuşmasını yapan TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ETSO Başkanı Saim Özakalın, DYS'nin çevre ve ekonomi açısından stratejik bir dönüşüm olduğunu vurguladı. Projeyi "Türkiye tarihinin en büyük ve kapsamlı çevre projesi" olarak tanımlayan Özakalın, Erzurum'un bu projede pilot il seçilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Özakalın, Erzurum'un demografik yapısı, perakende yapısı ve gastronomi kimliği dikkate alındığında, sorumluluğun sadece belli bir kesime bırakılmaması gerektiğini vurgulayarak, yerel perakendeciler, HORECA işletmeleri ve esnafın da sürece aktif şekilde dahil edilmesinin önemine dikkat çekti.
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı ve ETSO Meclis Üyesi Ömer Düzgün; Program kapsamındaki makinaların tüm sorumluluğun perakendecilere bırakılmaması gerektiğini, alt yapısı, servis bakım hizmetlerinin bir yol izlenmesi cihazların servis ve bakım hizmetlerinin devlet tarafından verilecek desteğin daha fazla olması gerektiğine değindi.
TPF Başkanı Düzgün, Kurulan cihazların maliyetlerinin lokasyonlarının ve plazmasının önemini vurguladı. Bu cihazların perakendecilere maddi olarak tamamen yüklenmemesi ve devlet tarafından bir destek verilmesi gerektiğini de dile getirdi.
DYS ile Geri Dönüşümde Yeni Bir Dönem Başlıyor
Türkiye Çevre Ajansı tarafından yürütülen sistem, sadece çevre kirliliğini önlemeyi değil, aynı zamanda: Belediyelerin atık toplama maliyetlerini düşürmeyi, Sera gazı emisyonlarını azaltmayı, Enerji tasarrufu sağlamayı, Vatandaşların geri dönüşümde aktif rol almasını hedefliyor.
Merkezi yazılım üzerinden tüm sürecin izlendiği sistemde, tek kullanımlık cam, pet ve alüminyum ambalajlar "depozito işareti" ile etiketlenerek piyasaya sunuluyor.
DOA Mobil Uygulaması ve Depozito İade Makineleri
Tüketicilerin boş ambalajlarını iade edebileceği "DOA - Depozitosu Olan Ambalajlar" mobil uygulaması da devreye alındı. E-cüzdan ve QR ödeme sistemleriyle entegre çalışan uygulama sayesinde, tüketici boş ambalajları Depozito İade Makinelerine (DİM) teslim ederek depozito bedelini dijital olarak geri alabiliyor.
Hedef 2026: Tüm Türkiye'de Uygulama
2025 yılı içinde 7 pilot ilde (Erzurum, Samsun, Gaziantep, Mersin, Konya, İzmir ve Sakarya) başlatılacak uygulamada, marketler, AVM'ler, üniversiteler, kamu binaları gibi alanlara Depozito İade Makineleri kurulacak. 2026 yılı itibariyle sistemin Türkiye genelinde yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Sistemin tam anlamıyla uygulanmasıyla birlikte, yılda 25 milyar atık şişenin geri dönüşüme kazandırılması, denizlerdeki plastik kirliliğinin azaltılması ve kayıt dışı üretimin önlenmesi bekleniyor.
Kaynak: İHA
