Sadece Konya'da yaşayan Konya avurtlağı daha çok seyrek, otluk, tarlalarda ve yüksek yaylalardaki yumuşak topraklarda yaşayan bu kemirici memeli türü, bozkır veya step alanların başta gelen hayvanlarından sadece birisidir.
Konya avurtlağı farklı yapısıyla toprak içerisinde dehlizler açarak yer altında yaşamını sürdürmektedir. Diğer hayvanlar gibi kış uykusuna yatan bu hayvan, karıncalar gibi yaz aylarında topladığı mahsulleri ve bitki yumrularını kışın yiyerek hayatta kalmaya devam eder. Çoğunlukla bitkilerle beslenen bu hayvan, bazen de solucan ve böcek gibi hayvanları da yiyerek yaşamını sürdürmeye çalışırlar.
YAŞAM HAYATI GECE
Uykuyu çok seven Konya avurtlağı, günün büyük bir bölümünü uyuyarak geçirirler. Baykuşlar gibi karanlık ve sakin hayatı seven bu hayvanlar, akşamüzeri uyanarak gece saat 00.00-01.00'a kadar beslenme ihtiyaçlarını karşılarlar. Kavgacı bir tür olan Konya avurtlağı, hareketli ve oyunu seven bir türdür.
TOMBUL YAPISI VAR
Konya avurtlağı tombul yapılı bir görünüme, kesici dişlere sahiptir. Boyu, yetişkin döneminde 16-18 cm kadar ulaşan Konya avurtlağı, kuyruk uzunluğu 2 cm, ağırlığı ise 100-150 grama kadar ulaşıyor. Kulakları ve kuyruğu küçük olan bu hayvan, yapığımsı bir kürke sahip olup, sırt tarafı açık kahverengi ya da grimsi olabiliyor.
Konya avurtlağının, dudaklarının dibinde bulunan yanak keseleri vardır. Bu keseler fazla besinle doldurulduğu zaman hayvanın başı iki kat büyüklüğüne ulaşabiliyor.
KONYA AVURTLAĞININ NE KADAR YAVURU OLUYOR?
Konya avurtlağının yaşam hayatı gibi çiftleşmeleri de değişik. Üç-dört günde bir 30-40 dakika kadar çiftleşen avurtlak. Gebelik süreleri ise kısa sürmektedir. 16-18 günde doğuran avurtlaklar, 8 ila 10 bazen de 13 yavruya kadar doğurabilmekteler. Bu hayvanların ömür süreleri ise iki-üç yıla kadardır.
BİLİM DÜNYASINA NE ZAMAN TANITILDI?
Konya avurtlağı bilim dünyasına ilk defa Prof. Dr. Bahtiye Mursaloğlu tarafından 1976 yılında Konya'dan toplanmış ve Hz. Mevlâna'ya izafeten tür epitetine "mevlevi” kelimesi eklenerek bilim dünyasına tanıtılmıştır. Bilim dünyasında ismi "Mesocricetus Brandti Mevlevi'' olarak geçmektedir.
(Mustafa İlker Şen)
