Türkiye 24 milyon kilometrelik muhteşem Osmanlı devlet-i aliyesinin bir öz parçası ve bünyesinde küçük numunesidir.0smanlı parçalanmadan 25 bin kayıtlı çeşitli vakıf kuruluşları var.Türkiye cumhuriyeti kurulduğunda bunlar bir anda 117 ye düşmüş ve Türkiye tarumar edilmiş. Bütün şehirler bundan nasibini almış ve bilhassa 1935 yıllarında çıkarılan “Vakıfları onarma” kanun namına kararname mücibince tarumar etmişler. Yalnız Konya'yı elimize aldığımızda nasıl bir tarihi varlığın üzerinde oturduğumuzu hayret ve dehşetle seyredebilirsiniz. Mezarlar, türbeler, erenler, evliyalar ve 17 yi bulan peygamberler.
Eğer bunlar tarumar edilmesiydi, Konya'ya dıştan gelen bir yabancı yalnız Mevlana hazretlerinin Türbesini ziyaretiyle dönmez ve en azından Konya'da 4-5 gün kalır ve Konya'nın maddi ve manevi katkısıyla yardımcı olurdu. Allah razı olsun Mehmet Ali Uz ağabeyimiz “Vakıf mezarlara bir nazar et” deyince bir baktım ve bin ah işittim ve bu makaleyi yazmadan edemedim ve sizlerle arif insanlarla ve gerçek ecdat ve tarih severleriyle paylaşalım dedim.Yazarken de üzüldüm, elbette bu üzüntülü makaleler insan bünyesinde de yaralar açıyor, tıp dünyası bunu doğruluyor..Her neyse..
Asırları içine alan aziz Konya'mızda tarihin derinliklerine inildikçe 36 civarında mezarlıkların kaldırıldığı ve üstlerine binalar, iş merkezleri yapıldığı ve merkezi oto yollarının açıldığı maalesef görülmektedir. Bunların başında şu mezarlıklar gelmektedir. (Hatta gayr-ı Müslimler bugünkü yasalar mucibince kendi vakıflarına kayıtlı vakıf arazileri mahkemelerce iade edilmektedir.) Kaldı ki aşağıdaki mezarlar biri hariç hepsi Müslüman mezarlığıdır. Acaba bunlar hangi vakfa kayıtlıdır ve akıbetleri nicedir? Koca bir sual.
1-Şems-i Tebriz'i Mezarlığı 2-Şeyh Hasan Mezarlığı 3-Yediler Mezarlığı 4- Karatay Mezarlığı 5-Hoca Fakıf Mezarlığı 6-Kanlı göl Mezarlığı 7-Kışla Mezarlığı 8-Yeğen oğlu Mezarlığı 9-Bey hekim Mezarlığı 10-Kalhane Mezarlığı 11-Borda başı Mezarlığı 12-Sungur bey Mezarlığı 13 -Ferhuniye Mezarlığı 14-Kağnıcılar Mezarlığı 15 -Nakip oğlu Mezarlığı 16- Gevraki Mezarlığı 17 - Ölü benledi Mezarlığı 18- Hoca Faruk Mezarlığı 19-Sarı Yakup Mezarlığı (bugün küçük bir parçası kalmış ve Peygamber yattığı rivayeti vardır.) 20- Çukur Mezarlığı 21- Değirmen Mezarlığı 22- Köprübaşı Mezarlığı 23 - Hrıstiyan Mezarlığı 24 - Fakih dede Mezarlığı 25 -Şekerfuruş Mezarlığı 26- Mevlana Dergahı Haziresi -(Üçlerin bitişi) 27- Fahrunnisa Haziresi (Etrafı çitle çevrili ve girilmesi yasak yer.) 28-Abdülaziz Mescidi Mezarlığı 29- Anber Reis Mezarlığı 30-Gedikler Mezarlığı 31-Güherçile Mezarlığı 32 -Kamuş pazarı Mezarlığı 33- Miskinler Mezarlığı 34 -Şeyh Aliman Yahşi Mezarlığı 35 - Tabib Sadreddin-i Konevi Mezarlığı. 36 -Abdülmü'min Camii Haziresi.
Bir ümit ve bir tesellimiz 1996 safhasında “Konya Mezarlıklar Vakfı” adı altında konyanın hayırsever insanları Başta Muammer Bağcı ve Halil İbrahim Sayar ,Hasan Hüseyin Varol gibi hocalarımızla bir açılım ve bir duruş sergilemişler. Bu hayırlı teşebbüsün dışında, bu tarihten 2 yıl sonra da Konya Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Ve Kontrol Daire Başkanlığı Mezarlık Şube Müdürlüğü ” hayata geçiriliyor..Konya Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Ve Kontrol Daire Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürü Ayhan Tangur bey'in resmi ifadelerine göre çok hayırlı işlemler yapılmaktadır. Hiç olmaz ise bundan sonrakilerine sahip çıkalım..
2013 itibarıyla, Konya Büyükşehir merkezi mücavir alanında 111 mezarlığın bulunduğu ve bunların “Konya Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Ve Kontrol Daire Başkanlığı Mezarlık Şube Müdürlüğünde ” kayıt altına alınmıştır. Ayrıca Konya Büyükşehir Belediyesi mezarlıklarla ilgili bir çalışması da “Mezarlık Bilgi Sistemi”dir. Bu sistem bütün mezarlıklarda internet ortamında görülmektedir. 2012 yılında ise Konya Büyükşehir Belediyesi mücavir alanındaki 111 mezarlık da 3.705 defin işlemi yapılmıştır. Dünya sağlık örgütünün son tespitlerinde ise dünyada günde 400 bin çocuk doğmakta ve yılda 5 milyonu sigaradan olmak üzere 56 milyon kişi ölmektedir.
