(Çok yanlış yerde kullanılan bir kelime)
Bazen farkında olmadan öyle büyük hatalar yapıyoruz ki, zamanla bu hataları doğru diye savunmaya başlıyoruz. Bunlardan bir tanesi de 'Gurur' sözcüğüdür.
Gurur: Arapça bir kelime olup, 'Garre' fiilinin masdarıdır. Bir adamı, beyhude/boş/faydasız şeylere tamâh ettirerek aldatmak, aldanmak, gaflet, cehâlet ve kibirlenme demektir.
Mağrûr: Gurur kelimesinin ismi mef'ûlüdür. Aldanmış, cahil kalmış, batıl şeylerle avunmuş, gâfil olmuş ve kibirlenmiş gibi manalara gelmektedir.
Gurur kelimesiyle kurduğumuz cümlelere bakalım.
'Türkiye seninle gurur duyuyor.' 'Türkiye seninle aldanıyor.' Demektir.
'Biz de sizinle gurur duyuyoruz.' 'Biz de sizinle aldanıyoruz.' Demektir.
'Yavrum seninle gurur duyuyorum.' 'Yavrum seninle aldanıyorum.' Demektir.
'Adam, mağrur bir edâ ile yaklaştı.' 'Adam kibirli bir edâ ile yaklaştı.'Demektir.
'Konuyu anlatırken, ne kadar da mağrurdu.' 'Konuyu anlatırken, ne kadar da kibirliydi.' Demektir.
'Bizi gururlandırdınız.' 'Bizi aldattınız.' Demektir. Misaller sayılamayacak kadar çok
Bir Müslüman'ın, ne olursa olsun, Kur'ân ve Sünnet kaynaklı kelimeleri iyi bilip, ona göre kullanması gerekir. Yok efendim bu kelimeler günümüzde; Onur, şeref ve iftihâr gibi olumlu manada kullanılmaktadır diyemez. Kur'ân ve Sünnet kaynaklı bir kelime aslından koparılamaz.
Şimdi bu kelimenin Kur'ân'daki kullanımına bakalım: 'Kâfirlerin refâh içinde diyâr diyâr dolaşmalarısakın seni aldatmasın.'(Âli İmrân, 3/196)
''Dünya hayatı onları aldattı ve kâfir olduklarına dair, kendi aleyhlarine şahitlik ettiler.' (En'âm, 6/130)
'Onlar, dîn'lerini oyun ve eğlence edinmişler ve dünya hayatı da kendilerini aldatmıştı'' (Arâf, 7/51)
''Sakın dünya hayatı sizi aldatmasın. O aldatıcı (Şeytan) da Allâh hakkında sizi aldatmasın.' (Lokmân, 31/33)
'Onlara şöyle denilir: Bugüne kavuşacağınızı unuttuğunuz gibi, bugün biz de sizi unutuyoruz. Barınağınız ateştir. Yardımcılarınız da yoktur.''Bunun sebebi, Allâh'ın âyetlerini alaya almanız ve dünya hayatının sizi aldatmasıdır.' (Câsiye, 45/ 34-35)
''Allâh'ın emri gelinceye kadar kuruntular sizi aldattı. O çok aldatıcı (Şeytan)Allâh hakkında da sizi aldattı.' (Hadîd, 57/14)
''Dünya hayatı, aldanış metaından başka bir şey değildir.' (Hadîd, 57/19)
Daha birçok âyette 'Gurur' kelimesinin aldatmak olduğu vurgulanmaktadır.
Hâl böyle olunca, içimizi aydınlatacak, gönlümüzü ferahlatacak, sevincimizi ifâde edecek durumlarda ne demeliyiz, hangi kelimeyi kullanmalıyız?
İşte böyle durumlarda kullanmamız gereken kelimeler:
İftihâr etmek, şereflenmek, onurlanmak'
İftihâr: Arapça 'Fehare' fiilinden türetilmiş bir kelime olup, övmek, sevinmek, güvenmek, şerefli kılmak, üstün tutmak, fazîlet ve erdemlilik manalarına galmektedir. Aslı 'Fahr'dır. Fahr ise, 'Şeref'demektir.
Şeref: Başkalarının gösterdiği saygının esası, gözü pek olmak, kabiliyet/yeteneklerle kazınılmış güç ve şöhret manalarına gelmektedir.
Onurlanmak: İnsanın, insan olarak değeri, insanın kendisine duyduğu saygı ve haysiyet manalarına gelmektedir.
Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız bu kelimeler de, en az gurur kelimesi kadar konuşmalarımızın bir parçası olmuş ve anlam kaymasına uğramamışlardır. Ayrıca çok kapsamlıdırlar. Gurur kelimesi, hangi niyetle ve maksâtla kullanılırsa kullanılsın, hiçbir zaman bu kelimelerin yerini tutamaz. Meselâ: Bir adama 'Mağrur' denildiğinde, bu kişi hakkında olumsuz bir duygu oluşur.'Şerefli bir kişi'denildiği zaman ise, insanda o kişinin îtibârlı ve haysiyetli biri olduğu hissi uyanır.
'Hânemize 'Şeref'verdiniz. Sizinle müşerref olduk/şereflendik. Yani bize güç ve güven verdiniz. Bizim de îtibârımızı artırdınız, demiş oluyoruz ki çok güzel bir karşılama sözüdür.
'Türkiye, seninle iftihâr ediyor.''Türkiye, seninle güven içinde.' Demektir.
'Biz de sizinle iftihâr ediyoruz.''Biz de sizinle güven içindeyiz.' Demektir.
'..
Şeref ve onur kelimelerini de aynı şekilde kullandığımızda, herhangi bir olumsuzluğa yer kalmamaktadır. Tam tersine, kişiye ve muhatabına moral destek olmaktadır. Bu sebeple diyorum ki:
Yazarlık yapmaktan şeref duyuyorum.
Okuyucularımla iftihâr ediyorum.
Sizle ne onurlu insanlarsınız.
Hepiniz Allâh'a emânet olunuz.
