Geçmiş de Kalan Başkanlık Sistemi

Son günlerde gündemin en önemli konusu başkanlık sistemi ve bu sistemin neden gerekli olduğu ve hazırlanmakta olan başkanlık sisteminin bazı maddeleri ana başlıklar halinde bazı bakanlarca açıklanıyor ve siz değerli okuyucularımız bu önemli haberleri basın yoluyla takip ediyorsunuz. AKP’nin önemle, hassasiyetle üzerinde durduğu ve artık Cumhurbaşkanının gittiği her yerde dile getirdiği bu sistemle ilgili yıllar öncede bir teşebbüsün olduğunu hatta uzlaşma komisyonuna sunulduğunu hatırlıyoruz.
Arşivimde bulduğum eski tarihli bir gazeteden faydalanarak yıllar önce uzlaşma komisyonuna sunulan başkanlık sistemi ile ilgili, sistemin maddelerini ve ayrıca o zamanın başbakanı olan Cumhurbaşkanımızla ilgili bir resimli haberi sizlerle paylaşmak istiyorum, resmin bir tarafında şimdiki cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan. Diğer tarafta ise İspanya başbakanı Mariano rajoy ortak basın toplantısı yapıyorlar, bir ara Başbakan Erdoğan Şu anda Türkiye’nin Başbakanıyım ama yarın başka yerde görevim olur) açıklamasını yapıyor.
Bu haberin devamının 13. sayfada olduğu gösterilse de bu sayfa maalesef elimde değil çünkü 2 ayrı gazeteden sadece bu haberi içeren kısımları keserek saklamışım ancak bu haberin hemen yanında- süreç başladı iktidar partisi BAŞKANLIK SİSTEMİNE ilişkin teklifini TBMM uzlaşma Komisyonu’na sundu diyor. Yukarıda da bahsettiğim gibi bu haberin bulunduğu gazetelerin tarihi maalesef yok. Tarih olmasa da anlaşılıyor ki başkanlık sistemi isteği hatırladığı gibi yine Adalet ve kalkınma partisi döneminde ve çok önceleri gündeme getirilmişti, bu önemli haber gazetelere yansımış, Bende haberin önemi ve ciddiliği nedeniyle tarihini dikkate almadan keserek arşivime koymuşum.
Görülüyor ki, yıllar önce uzlaşma Komisyonuna sunulan ancak kafalardan silinmese de pratikte rafa kaldırılan, Başkanlık sistemi ile ilgili haber şöyle: süreç başladı ve iktidar partisi başkanlık sistemine ilişkin teklifini TBMM uzlaşma Komisyonu’na sundu. Teklife göre, cumhurbaşkanı ve başbakanın tüm yetkileri BAŞKANA aktarılacak ve siyaseti yürütürken ihtiyaç duyduğu konu ve konularda kararname çıkarma yetkisi olacak. Örneklerinden çok farklı olan Türk modeli sistem Başkana geniş yetkiler tanıyor, bu teklifin tanımladığı Başkanın görevleri şöyle:                  
1- TBMM seçimlerinin yenilenmesine karar vermek 2- Bakanları atamak ve görevden almak,  3- bakanlıkların kurulması ve kaldırılmasına karar vermek. 4—başkanlık kararnamesi çıkarmak 5—kanunların uygulanmasını sağlamak için yönetmelik çıkarmak 8—başkomutanlığı temsil etmek. 9—TSK’nın kullanılmasına karar vermek 10—YÖK, Anayasa mahkemesi 11-- Danıştay, HSYK üyelerinin yarısını, 12- üniversite rektörlerini,13- Yargıtay ve cumhuriyet başsavcısını seçmek gibi maddeler var.
Başkan ve bakanların yemin metninin yer aldığı teklifte milliyetçi söyleme dönüleceği Yeminde devletin bağımsız ve bütünlüğü vurgusu yapılıyor.-Bir başka unsurda Başkanın görevden alınması konusunda teklif, bunun için TBMM de 367 şartı getiriliyor. Bu duruma göre AKP ABD deki sistemden farklı olarak meclis seçimlerini yenileme yetkisini veriyor, aynı şekilde TBBM ye de Başkanı görevden alma yetkisi öneren AKP her iki durumda hem başkanlık, hem de vekillik seçimlerinin yenilenmesini öngörüyor. Değişen yemin metninden bahseden gazete, yeni yemin metnini şöyle: İnsan haklarına, hukukun üstünlüğüne ve demokrasiye bağlı kalacağıma, devletin bağımsızlığını, ülkenin bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma And içerim olarak veriyor. O tarihte başkanlık sisteminin gündeme getirilişinde ABD sistemine yakın olsa da yeni bir Türk sistemi diyebileceğimiz ve yine o tarihte uzlaşma komisyonuna sunulduğunu yazan gazetelerde ki BAŞKANLIK SİSTEMİ nin satırbaşları ile, bir nevi taslağı, böyle haberleştirilmiş ancak aradan yıllar geçmesi nedeniyle değişen dünya şartları ve siyasi gerekler sistemin yeniden dizaynına gidilir mi, gidilmez mi çok yakın bir zaman içinde göreceğiz çünkü sistem konusunda cumhurbaşkanının kararlılığı eskisinden daha kesin.
Genel seçimlere birkaç ay kala cumhurbaşkanı tarafından gündeme getirilen, yeni açıklanan maddeleriyle sistem önceki sistemden ayrı görülüyor. Ancak belli ki 7 Haziran genel seçimleri pek çok değişimin, hukuki ve isteğe bağlı veya bilinen, bilinmeyen konuların miladı olacak gibi görünüyor, tabi ki çok tartışılacak. Ancak vazgeçilmesi düşünülen parlamenter veya başkanlık her iki sistem konusunda da duamız ülkemiz için hayırlara vesile olmasıdır sağlıklı ve hoşça kalın.


Yazarın Diğer Yazıları