12 günlük savaş kime ne öğretti?

Ateşkes sabahın ilk ışıklarıyla geldi. İran ve İsrail arasında 12 gün boyunca süren çatışmalar şimdilik durdu. Ancak ardında sadece yıkım, ölüm ve ekonomik çöküş değil; bir dizi çıplak gerçek de bıraktı.

Çünkü bu savaş, sadece silahların savaşı değildi. Bu savaş, kurgu ile gerçeğin çarpışmasıydı.
Mitlerle donatılmış devlerin aslında ne kadar savunmasız olduğunu gördüğümüz bir röntgen filmi gibiydi.

İran: Füze Var, Kalkan Yok

İran yıllardır nükleer enerji üzerinden kurguladığı caydırıcılığıyla bölgeye ayar vermeye çalıştı. Ama bu savaş bize gösterdi ki, uranyum zenginleştirme başka, savaş meydanı başka bir şey.

Hava gücü? Neredeyse yok.
Radarlar? Sınırlı.
Savunma sistemleri? Parçalanmış.

Elinde kalan tek güç: Hipersonik füzeler. Onlar da bir yere kadar.

İran yıllarca "uranyum” dedi, "reaktör” dedi, "Amerika'ya ölüm” dedi ama hava savunmasını ihmal etti. Ve savaş geldiğinde, bütün o nutuklar yerde kaldı. İsrail uçakları İran semalarında korkusuzca dolaşıp istediği noktayı bombaladı. 

İçeride ise halk, belki de ilk kez rejim etrafında bu kadar sıkı kenetlendi. İranlılar vatan savunmasını farklı bir noktada değerlendirdi. ‘Önce vatan' dedi. Fakat bu kenetlenme, uzun vadede sürdürülebilir mi? Yoksa büyük yıkım küçük dayanışmalar doğurur mu, göreceğiz.

İsrail: Demir Kubbe de Düşer

Bu savaşta en çok yıpranan taraflardan biri de İsrail oldu. Tel Aviv'in yıllardır göğsünü gere gere pazarladığı "Demir Kubbe” ilk kez açık açık delindi. İran'ın saldırı gücüne dayanamayan bu sistem, sadece teknik değil, psikolojik bir çöküş de yaşattı.

İsrail halkı belki de ilk kez, Gazze halkının ne yaşadığını hissetti.
Sığınaklara indi, şehir değiştirdi, çaresizliği tattı.
Bu, aynı zamanda bir yüzleşmeydi.
"Şiddetin yurdu sadece Gazze değilmiş” dedirten bir yüzleşme.

Ve İsrail'in askeri kibri ilk kez bu kadar sert sorgulandı.
Peki, bu kibir törpülenecek mi? Yoksa daha büyük bir kibirle yeni saldırılar mı başlayacak? Bekleyip göreceğiz.

Amerika: Gölgede Kalan Hakikat

ABD'ye gelirsek…

Bu savaş gösterdi ki ABD hâlâ İsrail'in gölgesinden çıkabilmiş değil. Trump sonrası biraz farklılık olur sananlar, yanıldı. Trump  yönetimin de Tel Aviv'in dümen suyunda olduğu görüldü.

Ama daha önemlisi şu:
Amerikan bombardıman uçakları geldi, füzeler yağdı ama İran'ın nükleer programı hâlâ dimdik ayakta.

Çünkü nükleer merkezler dağların kalbinde saklı.
Çünkü teknoloji kadar coğrafya da bir savunma sistemidir.

Ve bu gerçek, Pentagon'un hesaplarını sarsmaya başladı bile.

Bu Savaş Bize Ne Gösterdi?

    •    Güç dediğimiz şey, bazen sadece bir algıdan ibaret.
    •    En sağlam zannedilen savunmalar çöker.
    •    En güçlü görülen ülkeler, en büyük zafiyetleriyle yüzleşir.
    •    Savaşta kazanan yoktur. Ama ders almayı bilen için rehber çoktur.

Ve Son Söz:

İran, artık mezhepçi dış politikasını gözden geçirmek zorunda.
İsrail, birgün yaptıklarının bedelini ödeyeceğini bilmek zorunda.
ABD, Tel Aviv'in her dediğine "evet” demekten vazgeçmek zorunda.