İsmi yapay ama tesiri gerçek

Bu yazımı komşu manşette yer alan "yapay zeka melek mi, şeytan mı?”başlıklı haberi okuduktan sonra okuyunuz. 

Yenikonya.com.tr ekibi yapay zekayı yapay zekaya sormuş. Gayet objektif ve faydalı değerlendirmelerle yapay zeka ele alınmış. Yapay zekanın kendisini "ateş” örneği ile açıklamasını ilginç buldum. Özetle yapay zeka niyete dikkat çekiyor. "Ateşle yemek pişirirsen lezzeti tadarsın, ormanı yakarsan hayatı yok edersin” demek istiyor. 

Dünyada son 50 yıl içerisinde çok hızlı değişimler oldu. Bilgisayarın hayatımıza girmesi ile insanoğlu yürür halden uçar hale geldi. Kısaca sürece baktığımızda: 

    •    1970–1990 arası: Devasa makineler, kartlar, disketler… Devlet dairelerinde "Bilgi İşlem Daire Başkanlığı” adında yeni birimler kuruldu. O dönemin vizyonu, bilgiyi kaydetmek, işlemek ve arşivlemekti.

    •    1990–2010 arası: İnternetin yaygınlaşmasıyla  bilgi işlem evlere indi. Artık bilgi, sadece arşiv değil; paylaşım ve hız demekti.

      . 2010- 2025 arası: sosyal medya toplumsal hayatı hallaç pamuğuna çevirdi. Hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Derin akıl sosyal medyayı gelişmekte olan totaliter rejimler üzerinde silah olarak kullandı. Demirperde ülkeleri, Kuzey Afrika Devletleri ve Orta Doğu'da darbeler oldu, rejimler değişti. 

    •    Dünden bugüne ve şimdi: Bulut teknolojisi, büyük veri, yapay zekâ ile "Bilgi işlem” kavramı kabuğunu kırdı; bilgi artık işlenmekten çok üretilen, çoğaltılan, yöneten bir güç haline geldi.

Günümüzde İsrail soykırımı ve Ukrayna-Rusya savaşından sonra dünyada en çok konuşulan konu yapay zeka…Maalesef yapay zekânın kaderi birkaç dev şirketin elinde. Bu şirketler ABD ve Çin menşeli şirketler. Google, Microsoft, OpenAI, Çin'in dev teknoloji firmaları… 

ABD, yapay zekâyı jeopolitik bir silah , Çin ise dijital otoritenin güçlü aracı olarak görüyor. Her ikisi de bu aracı kendi menfaati doğrultusunda kullanmaya kararlı…

Yapay zekada yok yok. Yapay zeka programları ile sahte videolar, montaj ses kayıtları, algoritmalarla yapılan manipülasyonlar gerçekleştirmek mümkün. Hayal edilen her şey gerçeğini aratmayacak şekilde hazırlanabiliyor. Yapay zeka işin mutfağı görevi görüyor. Sunum sosyal medya ile yapılıyor. Yani her türlü manipülasyon herkesin anlayabileceği tarzda yapay zeka mutfağında hazırlanıp sosyal medyaya bedava servis ediliyor. Derin yapıların bu önüne geçilmesi zor gücü ; uluslararası ilişkilerde, olağanüstü süreçlerde, seçim dönemlerinde silah olarak kullanacaklarından şüpheniz olmasın. Başladılar bile…

Silahı iyi kullanan güçlerin (devletlerin)  vatandaşı gözetlemesi için artık istihbarat ordularına ihtiyacı yok; yapay zekâ ile yüz tanıma sistemleri, sosyal medya analizleri yeterli. "Büyük Birader” romanlarda değil, gerçek dünyada aramızda dolaşıyor. Benden söylemesi. İyi niyetle veya kötü niyetle sosyal medyadan yaptığınız her paylaşım özlük dosyasına işleniyor. Gerek duyulduğunda günün birinde mutlaka karşınıza çıkarılacağından emin olun. 

Gerçekler bunlar. Peki o zaman ülke olarak ne yapmalıyız?

-Tıpkı savunma sanayine yatırım yaptığımız gibi bu teknolojiye de yatırım yapmalıyız. Yapay zekayı; İHA, SİHA, Uçak, füze, tank gibi savunma gücümüzün bir unsuru olarak görmeliyiz. Yapay zekada kendi algoritmalarımızla yürüyen mekanizmalar üretmeliyiz. Bu alanda ülkemize ve milletimize uzun yıllar hizmet edecek konunun uzmanı gençler yetiştirmeliyiz.  

-Meselenin hukuki çerçevesini bir an önce çizmeliyiz. O bizi yönetmeden biz onu yönetmeliyiz. Hukuk sistemimizi yapay zeka manipülasyonları sonucu oluşabilecek mağduriyetlere  hazır hale getirmeliyiz. Vakit kaybetmeden…

-Toplumu, her türlü eğitim kurumu ve aracı vasıtasıyla bu yeni duruma hazırlamalıyız. Artık  yapay zeka çağında yaşadığımızın bilincinde olmalıyız. 

- Unutmamalıyız: Yapay zeka doğru ellerde insanlığın umudu; yanlış ellerde mezarı olacaktır. Teknolojik gelişmelerin önüne set olmamalı ondan doğru şekilde istifade etmeyi bilmeliyiz