Âyet-i Kerimede:“Ey Peygamber! Mehirlerini verdiğin hanımlarını, Allah'ın sana ganimet olarak verdiği ve elinin altında bulunan cariyeleri, amcanın, halanın, dayının ve teyzenin seninle beraber göç eden kızlarını sana helâl kıldık. Bir de Peygamber kendisiyle evlenmek istediği takdirde, kendisini peygambere hibe eden mümin kadını, diğer müminlere değil, sırf sana mahsus olmak üzere (helâl kıldık). Kuşkusuz biz, hanımları ve ellerinin altında bulunan cariyeleri hakkında müminlere neyi farz kıldığımızı biliriz. (Bu hususta ne yapmaları lâzım geldiğini onlara açıkladık) ki, sana bir zorluk olmasın. Allah bağışlayandır, merhamet edendir.”(Ahzab Sûresi âyet:50) buyrulmuştur.
Nisâ sûresinin üçüncü ayetinde dörtten fazla evlenmeye izin verilmediği halde, bu âyette Resûlullah'ın dörtten fazla hanımla evlenmesine müsaade edilmiştir. Resûlullah'a has olan bu müsaadenin hukukî, ictimaî, siyasî ve eğitimle ilgili sebepleri vardır. Peygamberimiz Hz.Muhammed(s.a.s),25 yaşlarındayken kendisinden 15 yaş büyük olan dul, Hz. Hatice annemizle evlenmiştir.Hz. Hatice Validemiz vefat edinceye kadar başka hiçbir kadınla evlilik yapmamıştır. Peygamberimiz Hz. Muhammed(s.a.s.) 50 yaşındayken,Hz. Hatice annemizi kaybetmiş,O'nun vefatı çok büyük üzüntüye maruz bırakmıştır. Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed(s.a.s.) 53 yaşından itibaren, ömrünün son on yılı içinde âyet-i kerimede verilen izin çerçevesinde bazı evlilikler yapmıştır.
Efendimiz'in eşlerinin isimleri:Hz. Hatice binti Hüveylid, Hz. Sevde binti Zem'a , Hz. Aişe binti Ebu Bekir ,Hz. Hafsa binti Ömer , Hz. Zeynep binti Huzeyme , Hz. Zeyneb binti Cahş , Hz. Ümmü Seleme , Hz. Ümmü Habîbe (Remle binti Ebî Süfyan) ,Hz. Cüveyriye binti Hâris , Hz. Safiyye binti Huyey , Hz. Mâriyetü'l-Kıbtiyye (Ümmü İbrahim), Hz.Meymûne binti Hâris.
Bu evlilikleri sosyal, siyasal, ekonomik,eğitim amaçlı ve benzeri gerekçelerle değerlendirmek gerekir. Bu evliliklerin altında himayeye muhtaç kadınlar ve onların çocukları olduğu gibi, devletler arası ilişkilerde etkinliği sağlamaya yönelik olanları da vardır. Ebu Sufyan'ın kızı Hz. Ümmü Habibe ile evlenmesi, dış siyaset açısından önemli olduğu gibi, Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer'in kızlarıyla evlenmesi de iç siyaset açısından dikkate değerdir. Hz. Zeynep ile evlenmesi, toplumda var olan evlat edinme statüsünü ortadan kaldırmaya yönelik v.b. önemli bir durum söz konusudur. Efendimiz'in, gençken değil de ihtiyarlığı döneminde çok kadınla evlenmesi bir takım hikmetleri de için de barındırmaktadır. İçinde bulunduğu toplum, çok kadınla evlenmeyi normal görüyordu. Efendimiz isteseydi gençlik dönemlerinde, 25 yaşına kadar ve gerekse daha sonraki hayatında bir çok bakire kızla hayatını birleştirebilirdi. Halbuki böyle yapmayıp, ömrünün son yıllarında evliliklerini yapması, hizmet amaçlı olduğunun açık delilidir.
Peygamber Efendimizin çok evliliğinin en önemli diyebileceğimiz hikmeti, Onun evinin eğitim yuvası olmasıdır. O, eğitim yuvasında yetişen eşleri, Mü'minlerin anneleri çok önemli bilgileri öğrenerek, kendilerine verilen görevleri en iyi şekilde yerine getirmişlerdir. Çünkü dinin neredeyse yarıya yakını aile içi, özel hayat ve mahrem konularla ilgilidir. İnsanlığın yarısı da kadınlardan müteşekkildir. Elbette böyle konular adına ve bu kadar insana örnek olmak için birden çok ve farklı özelliklerde aile içi eğitimi alan kadınların bulunması gerekiyor. Bu eğitimi alacak eşlerin, haramlardan arınmak için nikâhlı olmaları gerekmektedir. Efendimizin çok evliliğinin asıl amacı, sahabe hanımlarına eğitim verebilecek muallimeler yetiştirmektir. Kadınlar kendileri ile ilgili mahrem soruları Efendimize sormaya çekinecekleri aşikardır. Ay hali, Lohusalık, Cünüplük v.b. konular bu kabildendir. Efendimizin eşleri, hanımlarla ilgili dini hükümleri , diğer kadınlara öğretip, eğitmede, tebliğ etmede çok önemli roller almışlardır.
Gerek tarihî, gerekse insan yaratılışı açısından Peygamberimizin evliliklerini incelediğimizde, 25 yaşına kadar, gençliğinin en heyecanlı çağında kavmi içinde bekar yaşamış ve hiçbir kadınla ilişkiye girmemiş, iffet sahibi olduğu, dost ve düşmanın ittifakıyla sabit olmuştur. Dost, düşman herkes Efendimizin her yönüyle güvenilen biri olduğunu Muhammedül-Emîn diyerek göstermişlerdir.
Efendimizin evliliklerinde nefsaniyet olmadığının çok önemli delillerinden biri de, müşriklerin davasından vazgeçmesi için yaptıkları teklife verdiği cevapta saklıdır. Müşrikler, amcası Ebu Talip'e gelip, yeğenin eğer başımıza reis olmak istiyorsa onu reis yapalım veya en güzel kız ve kadınlarımızı ona verelim. Ta ki, bu davadan vazgeçsin dediler. Efendimiz; Ey amca! Eğer sağ elime güneşi, sol elime de ayı koysalar, vallahi ben bu davadan asla vazgeçmem. Verilen bu cevap aslında, ne yöneticilik, ne kadın v.b. peşinde olmadığını, İslâm için ne gerekiyorsa Onu yapacağını açıkça ilan ediyordu.
Bir insanın nefsanî ve şehevî arzularının en ateşli ve uyanık bulunduğu dönemler, hiç şüphe yok ki, gençlik dönemleridir. Bu dönemlerde tahmini olarak 15-50 yaş arasıdır. Efendimiz bu gençlik çağında çok evlilik yapmamış, tek evlilikle hayatını devam ettirmiştir. İnsaf içerisinde yaklaşım gösteren dost, düşman herkes bu durumdan hareketle, Hz. Muhammed (s.a.s.),nefsani ve şehevî arzuları için değil, bütün kadınların sorunlarına cevap verebilecek şekilde, eşlerini eğiterek insanlara faydalı olmaları için, birden çok kadınla evliliği, son on yıllık döneminde yapmıştır. Aksi düşünülseydi bu durumun tersi olması gerekirdi.
Özet olarak ifade edecek olursak, 15-50 yaş dönemindeki evliliklerde nefsanî ve şehevî gaye aranabilir. Oysa Efendimiz, bu dönemde genç ve bakire kızlarla bile evlenmemiş, kendisinden büyük olan Hz. Hatice annemizle evlenmiştir. Efendimizi gerçek anlamda anlayanlardan olmamız duası ile sıhhat ve afiyetler dilerim.
