İLK YAZI…

Tarih ya da ansiklopedi kitaplarında görürsünüz. İlk çağ insanı dedikleri kimselerin taşlara, kayalara veya mağara duvarlarına oyarak yaptıkları resimler, geometrik şekiller vardır. Bu da onların yazıyı bu şekilde kullandığı söylenir.

M.Ö. 45 bin yılında yaşayan insanlar, düşüncelerini kayaların ve mağara duvarlarının üzerine resimlerle yansıtmayı böylece öğrenmiş oldular. Son Buzul Çağı'nda yaşayan atların, bizonların ve boğaların resimlerini içeren mağaralar, İspanya'nın Altamira ve Fransa'nın Lascaux yörelerinde ortaya çıkarılmışlar.
 
M.Ö. 20 bin ve 6500 yılları arasında insanlar, yumuşak taşları ve kemikleri kullanmaya başlamışlar. Fransa'nın İspanya sınırına yakın bölgesindeki Ariege yöresinde bir mağarada, çizildikten sonra kırmızı ve siyaha boyanmış geometrik şekiller bulunmuş.  

“Sümerce, yazıya dökülebilen ilk dil oldu. Ama belirli bir alfabesi de yoktu. Basit resimler halinde yazılan Sümerce metinlere Irak'ta, Basra Körfezi'nin yakınlarında rastlandı. Bu metinler, M.Ö. 3500 yılından kalmaydı”. Deniliyor ama daha önceleri yazının olmadığı ile ilgili bilgi yok bu kitaplarda…

Sümerler, çivi şeklinde ve üçgen iz bırakan bir aygıtla, balçık ve kil tabakalarından yaptıkları plakalar üzerine yazılarını yazmışlar. Sonra bu küçük tabletler, güneşin altında pişirilerek kurutulmuş.

Bunlardan bazılarında, Sümer din adamlarının ekonomik işlevlerini gösteren altın, kumaş ve ipek listeleri bile varmış. Sümerlerin ekonomik etkinlikleri, çevrelerindeki Persleri, Babillileri ve Asurluları da çivi yazısını öğrenmeye itmiş.

Mısır'da belirli sembollerin belirli sözcükleri ve sesleri simgelediği hiyeroglif yazıları, M.Ö. 3000 yılından itibaren kullanılmaya başlanmış. Düşünceler ya da öyküler, resimlerle yazılan bir tür steno tekniğiyle anlatılmış.

Örneğin gövdesi olmayan bir çift bacak, "gitmek" sözcüğünü simgelerken; Başsız iki göz, "görmek", kapalı bir çift göz de "ağlamak" anlamındaymış. Mısırlılar, papirüsü bulduktan sonra, hiyeroglif alfabesindeki şekilleri de kalemle ya da fırçayla yazılabilecek şekilde değiştirmişler.

M.Ö. 700 yılında hiyeroglif yazısı üçüncü evrimini gerçekleştirdi ve ortaya çıkan son biçim; modern Arap alfabesinin de temelini oluşturmuş. Fakat ilk insan, ilk peygamber Hz. Âdem (as)'a inen ilk kitabı kim yazdı öyleyse?

Ebû İdris el-Havlânî'nin, Ebû Zerr'den rivayet ettiği bir hadiste Hz. Peygamber (sav) Hz. Âdem'e on sahifelik bir kitap indirildiğini söylemiştir. Cebrail (as), Âdem (as)'a yazı yazmayı öğrettiği için, Âdem (as), inen sahifeleri kendi el yazısı ile yazdı. Deniliyor. Buna ne buyurulur? (1)

(1) Taberî-Tarih C.1.S.75, İbn. Esir-Kâmil c.1,s.47 Ibnünnedîm-Fihrist s.39
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/55.

Selam ve dua ile…