ESKİMİŞ VE ESKİMEYE BAŞLAMIŞ MESLEKLER

Bazı loncalarda ustalığa yükselebilmek için mesleki becerinin bir eser ortaya konarak belgelenmesi de istenebiliyordu. Usta olduktan sonra ayrı dükkan ya da işlik açabilmek belli bir sermaye gerektirdiğinden bunun nasıl sağlandığı sorusu tarihçilerce hayli araştırılmışsa da bu hususta ayrıntılı bilgi ve belge olmadığından, sadece ipuçları değerlendirilerek bazı sonuçlar çıkarılmıştır. Bunlara göre esnaflık ve zenaatkârlık çoğunlukla babadan oğula geçtiği ya da aile tarafından sürdürüldüğü için sermaye de bu yolla sağlanmaktadır. Bir başka yol ustanın çıraklıktan beri bağlandığı bir tarikat tarafından desteklenmesidir. Osman Nuri Ergin, İstanbul'daki ve Rumeli'deki esnafın Melâmilik'le yakın ilişki içinde olduğunu ileri sürerse de, belgeler başka birçok tarikata bağlı esnafın varlığını göstermektedir. Diğer bir yol da özellikle İstanbul'da aynı işi yapan taşralıların aralarındaki sıkı toplumsal dayanışma ile hemşehrilerine işyeri açmalarıdır. Bunun bir hayli yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Bu türden olanaklara sahip olmayan usta ise gene bir işyerinde çalışmasını sürdürür, daha iyi bir ücretle işyerini değiştirebilir, ileride fırsat elde ettiğinde kendi adına iş kurabilirdi. LONCALARIN ÇALIŞMA DÜZENİ VE YÖNETİM YAPISI Bir esnaf ya da zenaatkar topluluğunun lonca haline gelebilmesinin temel koşulu bir nizamnamesinin olmasıydı. Bunun için de faaliyet göstereceği kent ya da kasabada aynı alanda çalışan ve daha önce hak elde etmiş başka  bir loncanın bulunmaması gerekliydi. Yeni oluşan bir topluluk kendi arasında bir nizamname hazırlayarak buna uygun biçimde faaliyetini sürdürüyordu. Bu nizamname kadı tarafından aynen ya da çeşitli değişikliklerle onaylanınca lonca resmi bir kimlik kazanıyordu. İstanbul'da ise görevleri arasında esnafı denetlemekte olan sadrazam, bazı stratejik hizmetleri yürüten loncaların nizamını bizzat onaylıyor ve bir fermanla bunu loncaya iletiyordu.