SANAT ve SANATTA İLAHI GÜZELLİK

Yazma kitaplar arasında en önemli ve özel yeri elbette ki Kur'an-ı Kerim oluşturmaktadır. İslamiyet'in doğuşundan günümüze kadar uzanan zaman diliminde hat sanatının faaliyet sahasının en fazla olduğu unsur "îlahi Kelam” olarak adlandırılan Kur'an-ı Kerim olduğu şüphesizdir. Kur' an-ı Kerim de yer alan sure ve ayetler gerek Mushaflar halinde ve gerekse levhalar şeklinde hat sanatının en önemli eserlerini oluşturmuştur. Bunlardan başka hat sanatkarlarının üzerinde en çok eser verdiği çalışmalar kıt'alar, murakkalar, hilyeler ve levhalar olmuştur.Hattatlar, sanat eseri niteliğini taşıyan eserlerini oluştururken kufi, sülus, celi sülus. nesih, reyhanî, muhakkak, tevkî, celî tâlik denilen ve yazılışta her birinin kendine özel kuralları olan yazı çeşitlerini kullanmışlardır. Hat sanatı üzerinde bir çok çalışması bulunan ve kanunun en önemli uzmanlarından olan sayın M.Uğur DERMAN hat sanatının gelişmesindeki en önemli unsurun; a)Sağlam ve özenli bir usta-çırak ilişkisinin yüzyıllar boyunca bozulup, kopmadan devam etmesine,

b)Bu sanatın bünyesinde yenilenme ve zamanla gelişme kabiliyetinin bulunmasına,
c)Özelliğini bozacak benzeri bir sanatın Batı'da bulunmayışına bağlamaktadır.

Hat sanatına en önemli eserler vermiş olan Şeyh Hamdullah (1436- 1520), Ahmet Karahisari (Öl:l556), Hafız Osman (1642-1698), Yesarizade Mustafa îzzet (ÖT:1849), Mahmud Celaleddin (1750-1829) ve Kazasker Mustafa îzzet (1801-1876) gibi zevkini, eserlerine yansıtarak hat sanatını milli bir sanat haline getirmişlerdir.

Hat Sanatı, Cumhuriyetin ilanından sonrada sanat olarak varlığını bir gelenek olarak devam ettirmiştir. Bu geleneğin en önemli ustaları tuğrakeş İsmail Hakkı ALTUNBEZER (1873-1946), Hacı Ahmet Kamil AKDTK (1861-1941), Mustafa Halim ÖZYAZTCT (1898-1964), Hamid AYTAÇ (18911982) Hocazade Mehmed Hulusi YAZGaN (18691940), Mehmed Necmeddin OKYAR (1883- 1976), Kemal BATAY (1893-1981) gibi üstatlar bu sanatın dünyaca ünlü son hattatları arasında yer almışlard!r. Bugün hat sanatı; başta en ileri seviyeye ulaştığı Türkiye olmak üzere, diğer İslam ülkelerinde de eski önemini kaybetmiştir.

b. HAT SANATINDA KULLANILAN YAZT ALETLERİ VE MALZEMELERİ:

Diğer güzel sanatlarda olduğu gibi hat sanatında da, insanlarda hayranlık uyandıracak yapıtların ortaya çıkmasında, yaratıcı güç, gayret ve zekanın yanı sıra kullanılan teknik; alet ve malzemenin de kaliteli, uygun ve doğru seçilmiş olması, sanatkarın başarısında önemli rol oynar.

Yazı yazmada bilgi ve kabiliyetten başka; kalem, kağıt, mürekkep gibi hat sanatının ana malzeme ve aletlerine ihtiyaç vardır. Kullanılan araçlardan bir kısmı hat ile zaruri denecek kadar yakından, bir kısmı da ikinci ve üçüncü derecede önemli yer tutar.
 


Yazarın Diğer Yazıları