GIDA ALERJİLERİ ve LAKTOZ İNTOLERANSI

Gıda alerjisi; genellikle protein oranı yüksek gıdalarda görülür. Vücut, bu gıdaların içindeki bazı maddelerden dolayı gıdanın tüketimine bağlı olarak tepki gösterir, alerjiye sebep olur. Alerjiye sebep olan bu maddelere alerjen denir. Bir alerjen yenildiği zaman solunum veya sindirim sisteminde veya deride alerjik reaksiyona neden olabilir. Tipik semptomlar hırıltılı solunum veya nefes almada zorluk, kusma, ishal, deri döküntüleri veya kurdeşendir. En yaygın gıda alerjenleri; yer fıstığı, süt, yumurta, balık, kabuklu deniz ürünleri (karides, yengeç, ıstakoz, midye), soya, susam taneleri, buğday ve hardaldır. Bazı gıda alerjileri şiddetli ve yaşamı tehdit edici olabileceğinden, doğru tanı koymak önemlidir. Bu noktada doktor ile iletişim oldukça önemlidir. Gıda alerjisi olan kişiler için ilk yapılması gereken, reaksiyona neden olan gıdalardan kaçınmaktır. Hangi gıdalardan kaçınılması gerektiğini bilmek için de gıda etiketlerini okumanın yanı sıra restoran ve kafelerin şeflerinden yemek yapımında kullanılan malzemelerle ilgili detaylı bilgi almak çok önemlidir.

Laktoz intoleransı ise kişinin laktozun sindirimini sağlayan enzim olan laktaz adlı enzimi üretememesinden kaynaklanır. Laktoz, süt ve süt ürünlerinde bulunur. Laktoz olmadan süt ve süt ürünlerindeki şekerler parçalanamaz. Laktaz enzimi eksik olduğundan, bu intoleransı olan kişiler süt ürünlerini tükettikleri zaman şişkinlik, karın ağrısı, ishal gibi semptomlar yaşar. Tabii ki bu semptomlar geçicidir. Yani vücutta kalıcı hasara neden olmaz. Ayrıca laktoz intoleransının dereceleri vardır ve bu dereceler kişiden kişiye göre değişir. Yani semptomlar olmadan yenilebilen ve tolere edilebilen laktoz içeren yiyeceklerin miktarı değişir. Sert peynirler az miktarda laktoz içerir ve genellikle laktozdan etkilenen kişiler tarafından küçük porsiyonları iyi tolere edilir. Yoğurt ve yumuşak peynirleri bazı kişiler tolere edebilir. Süt, çok fazla laktoz içerir ve genellikle laktoz intoleransı olmayan kişiler tarafından iyi tolere edilmez. Fakat birçok laktoz intoleransı olan kişi, içerik olarak süt içeren işlenmiş ve pişmiş ürünleri tolere edebilir. Üreticinin paketlemeden önce laktozu sindirmek için laktaz eklediği süt olan laktozsuz süt, çoğu süpermarketten temin edilebilir. Ayrıca mandıra sütüne alternatif olarak badem sütü, soya sütü veya pirinç sütü gibi seçenekler mevcuttur. Bununla beraber laktozun sindirimini sağlayan enzim takviyeleri (laktaz) birçok eczanede mevcuttur ve değişken etkinliklere sahip olabilir. Bu sebeple doktor veya eczacıya danışılmasında fayda vardır.